Güneşin Zararlı Işınlarından Kendinizi Nasıl Korursunuz?
Ülkemiz sıcak bir Akdeniz ülkesidir ve yaz ayları demek, bolca güneş alacağımız anlamına gelir. Güneş, Dünya’daki yaşamın kaynağıdır, ancak aynı zamanda zarar da verebilir. Güneşin ultraviyole (UV) ışınlarına fazla maruz kalmak cildinize, gözlerinize ve bağışıklık sisteminize zarar verebilir. Ayrıca cilt kanseri riskinizi artırabilir, dünyadaki en yaygın kanser türüdür. Siz de şu sıralar ailenizle tatile gitmeyi planlıyor ve güneş ışınlarının zararlı etkilerinden kendinizi ve ailenizi nasıl korumanız gerektiğini merak ediyorsanız, bu yazımız sizlere yardımcı olabilir. Neyse ki, kendinizi güneşten korumanın ve faydalarından yararlanmanın zararlarını çekmeden basit yolları vardır. Dışarı çıktığınızda aklınızda tutmanız gereken altı ipucu şunlardır:
1. Gölgelik Bir Yere Geçin
Gölgelik bir yer bulmak ve güneşin dik açı ile nüfuz ettiği saatleri bir gölgede geçirmek, cilt sağlığınız açısından faydalıdır. UV ışınlarına maruz kalmanızı sınırlamanın en kolay yollarından biri, özellikle güneşin en güçlü olduğu saat 10 ile 16 arasında doğrudan güneş ışığı altında çok uzun kalmamaktır. Mümkün olduğunda bir ağacın, şemsiyenin veya çatının altında gölge arayın. Ayrıca bölgenizdeki UV İndeksine bakarak güneşin ne kadar güçlü olduğunu öğrenebilirsiniz. Sayı ne kadar yüksekse, kendinizi korumanız ve güneş yanığı ve cilt hasarı ihtimaliniz o kadar fazladır.
2. Güneş Kremi Kullanın
Tatil döneminde hepimizin en büyük özlemi denize girmek oluyor. Özellikle tatil beldelerinde açık alanda güneşe uzun saatler maruz kalmak, güneşin zararlı etkilerini yaşamamıza neden olabilir. Güneş kremi, herhangi bir dış mekan aktivitesi için olmazsa olmazdır. Cildinize zarar verebilecek UV ışınlarının bir kısmını engellemeye yardımcı olur. Hem UVA hem de UVB ışınlarından sizi koruyan geniş spektrumlu bir güneş kremi seçin ve SPF (güneş koruma faktörü) en az 30 olsun. Dışarı çıkmadan en az 15 dakika önce tüm açık cilde bolca ve eşit şekilde uygulayın ve her iki saatte bir veya terlediğinizde veya yüzdüğünüzde daha sık olarak tekrarlayın. Kulaklarınızı, dudaklarınızı, boynunuzu, ellerinizi ve ayaklarınızı kapattığınızdan emin olmayı unutmayın.
Güneşin Zararlı Etkilerinden Korunmak İçin Hangi Tip Güneş Kremi Seçilmelidir?
Güneş kremi, cildimizi güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarından korumak için en önemli ürünlerden biridir. UV ışınları, cilt kanseri, erken yaşlanma, leke, kırışıklık ve sarkma gibi cilt problemlerine neden olabilir. Bu nedenle, güneş kremi kullanmak sadece yaz aylarında değil, yıl boyunca her gün yapmamız gereken bir alışkanlıktır. Ancak güneş kremi seçerken nelere dikkat etmeliyiz? Piyasada çok sayıda güneş kremi markası ve çeşidi varken, hangisi bizim için en uygunu? İşte güneş kremi seçerken göz önünde bulundurmanız gereken ipucu:
** Cilt Tipinize Göre Güneş Kremi Seçin
Güneş kreminin formülü, cilt tipinize uygun olmalıdır. Normal cildiniz varsa, losyon, krem veya jel bazlı güneş kremi formüllerini tercih edebilirsiniz. Ancak çok kuru bir cildiniz varsa, iyi bir krem bazlı güneş koruyucuyla yapışmanız iyi olur. Yağlı veya akneye eğilimli bir cildiniz varsa, yağsız veya matlaştırıcı etkili güneş kremlerini seçin. Hassas veya alerjik bir cildiniz varsa, parfüm, alkol veya koruyucu içermeyen mineral güneş kremlerini kullanın.
** Geniş Spektrumlu Olsun
Güneş kreminizin hem UVA hem de UVB ışınlarından sizi koruyan geniş spektrumlu olduğundan emin olun. UVA ışınları cildin derin katmanlarını etkileyerek yaşlanma belirtilerine neden olurken, UVB ışınları cildin yüzey katmanlarını etkileyerek güneş yanığına ve cilt kanserine neden olur. Bu nedenle, her iki türden de korunmak önemlidir.
** SPF 30 veya daha yüksek olsun
SPF (güneş koruma faktörü), güneş kreminizin güneş yanığına karşı ne kadar koruma sağladığını gösterir. SPF ne kadar yüksekse, koruma oranı da o kadar yüksek olur. Örneğin, SPF 15 %93 oranında UVB ışınlarını engellerken, SPF 30 %97 oranında engeller. Ancak hiçbir güneş kremi %100 oranında UVB ışınlarını engelleyemez. Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre, en az SPF 30 olan bir güneş kremi seçmelisiniz.
** Alacağınız Güneş Kreminin İçeriğine Mutlaka Bakın
Güneş kreminizin içerik listesine bakarak, cildinize zarar verebilecek veya tahriş edebilecek herhangi bir madde içermediğinden emin olun. Güneş kremleri genellikle kimyasal veya mineral filtreler içerir. Kimyasal filtreler UV ışınlarını emerek cildi korurken, mineral filtreler UV ışınlarını yansıtarak cildi korur. Kimyasal filtreler arasında avobenzone (Parsol 1789), oksibenzon, oktinoksat ve oktil salisilat gibi maddeler bulunur. Mineral filtreler arasında ise çinko oksit ve titanyum dioksit gibi maddeler bulunur.
** Güneş kreminin formülasyonunu dikkate alın
Güneş kreminin formülasyonu, uygulama kolaylığı, hissiyat ve görünüm açısından önemlidir. Güneş kremleri losyon, krem, jel, sprey, sopa veya köpük gibi farklı formlarda olabilir. Losyon ve kremler cildi nemlendirirken, jeller yağlı ciltler için daha uygundur. Spreyler kolay uygulanırken, sopalara ve köpüklere çocuklar daha çok ilgi gösterir. Ancak hangi formülasyonu seçerseniz seçin, güneş kremini yeterli miktarda ve eşit şekilde uyguladığınızdan emin olun.
** Su Geçirmez Olduğuna Dikkat Edin
Yüzmeyi veya terlemeyi planlıyorsanız, suya dayanıklı bir güneş kremi seçin. Bu, güneş kreminin ıslak veya terli ciltte bir süre kalacağı anlamına gelir. Suya dayanıklılık 40 veya 80 dakika sürebilir. Tüm güneş kremleri suya dayanıklı değildir.
3. Koruyucu Giysiler Giyin
Tatil bölgelerinde olsanız da olmasanız da sıcak yaz aylarında güneşin olası zararlı etkilerinden korunmak için giyisilerinize dikkat etmelisiniz. Cildinizi güneşten korumanın başka bir yolu da vücudunuzun mümkün olduğunca çok bölümünü kaplayan giysiler giymektir. Sıkı dokunmuş, koyu renkli ve hafif kumaşları tercih edin. Bazı giysilerde UV ışınlarını ne kadar iyi engellediğini gösteren bir UPF (ultraviyole koruma faktörü) derecelendirmesi olabilir. Ayrıca güneş koruması için özel olarak tasarlanmış giysilere de bakabilirsiniz, örneğin rash guard’lar, yüzme gömlekleri veya güneş takımları.
4. Şapka Kullanın
Şapka, yüzünüzü, kulaklarınızı ve saç derinizi korumak için ekstra koruma sağlayabilir; bunlar genellikle maruz kalma ve güneş yanığına karşı hassas ve savunmasızdır. En iyi koruma için etrafında bu bölgeleri gölgeleyen bir kenarı olan bir şapka takın. Güneşi geçiren delikleri veya örgüsü olan şapkalar kaçının. Bir beyzbol şapkası alnınızı ve gözlerinizi koruyabilir, ancak kulaklarınızı veya boynunuzu korumaz. Daha fazla kapatma için şapkanızın altına bir bandana veya eşarp da takabilirsiniz.
5. Güneş Gözlüğü Takın
Hem şık br tarz yakalamak, hem de güneş ışınlarından gözlerinizi korumak için güneş gözlükleri tercih edilebilir. Gözlerinizin de güneşten korunmaya ihtiyacı vardır. UV ışınları katarakt, maküler dejenerasyon ve pterijyum (gözdeki bir büyüme) gibi göz problemlerine neden olabilir. Güneş gözlüğü, bu durumları önlemeye ve ayrıca parlama ve göz yorgunluğunu azaltmaya yardımcı olabilir. Hem UVA hem de UVB ışınlarının %99’undan fazlasını engelleyen güneş gözlükleri arayın. Sarılı güneş gözlükleri veya büyük camlı olanlar gözlerinizin etrafındaki cildi de koruyabilir.
6. Çocuklarınızı Güneşten Koruyun
Yetişkinlerin cildi ile çocukların cildi arasında hassasiyet açısından farklar vardır. Çocukların cildi yetişkinlerden daha hassastır ve güneş yanığına ve güneş hasarına daha yatkındır. Ayrıca yetişkinlerden daha fazla zaman dışarıda geçirirler. Bu yüzden onlara erken yaşta iyi güneş alışkanlıkları öğretmek ve bunlara uymalarını sağlamak önemlidir. Çocuklara dışarı çıkmadan önce güneş kremi uygulayın ve sık sık tekrarlayın. Onları koruyucu giysiler, şapkalar ve güneş gözlükleriyle giydirin. 6 aydan küçük bebekleri doğrudan güneş ışığından uzak tutun veya bir kapaklı veya örtülü bir bebek arabası kullanın.
Bu ipuçlarını takip ederek güneşi güvenli bir şekilde keyifle yaşayabilir ve cilt hasarı ve cilt kanseri riskinizi azaltabilirsiniz. Güneş korumasının hiçbir yönteminin mükemmel olmadığını unutmayın, bu yüzden en iyi sonuçlar için bunların bir kombinasyonunu kullanın. Ve cildinizi düzenli olarak herhangi bir değişiklik veya cilt kanserinin belirtileri, örneğin yeni veya değişen benler, lekeler veya kabarcıklar açısından kontrol etmeyi unutmayın. Herhangi bir şey dikkatinizi çekerse, hemen doktorunuza başvurun.